Tại Hoa Kỳ, bạn sẽ không dùng hộ chiếu hay thẻ căn cước công dân Việt Nam để làm giấy tờ tùy thân hàng ngày. Thay vào đó, có hai loại thẻ cực kỳ quan trọng do tiểu bang cấp mà bạn sẽ cần đến trong hầu hết mọi giao dịch: Thẻ ID Tiểu Bang (State ID) và Bằng Lái Xe (Driver's License).
Việc có một trong hai loại thẻ này không chỉ là một sự tiện lợi—nó là một bước thiết yếu để bạn thực sự hội nhập và tự chủ trong cuộc sống tại Mỹ. Bài viết này sẽ là cẩm nang chi tiết, từng bước một, giúp bạn tự tin vượt qua quy trình này tại Sở Giao Thông Vận Tải (thường được gọi là DMV).
Phân Biệt Thẻ ID và Bằng Lái Xe
Mặc dù trông gần giống nhau, hai loại thẻ này có mục đích khác nhau:
- Thẻ ID Tiểu Bang (State ID): Đây là thẻ nhận dạng chính thức của bạn. Nó được dùng để chứng minh danh tính và tuổi tác khi bạn mở tài khoản ngân hàng, mua các sản phẩm giới hạn độ tuổi, hoặc làm các thủ tục hành chính. Thẻ này không cho phép bạn lái xe.
- Bằng Lái Xe (Driver's License): Đây vừa là thẻ nhận dạng chính thức, vừa là giấy phép cho phép bạn lái xe hợp pháp trên đường.
Lời khuyên: Nếu bạn có ý định lái xe, hãy làm thẳng Bằng Lái Xe vì nó có thể được sử dụng thay thế hoàn toàn cho Thẻ ID. Nếu bạn không có kế hoạch lái xe, Thẻ ID là một lựa chọn tuyệt vời và thường có quy trình xin cấp đơn giản hơn.
Ai Đủ Điều Kiện để Đăng Ký?
Điều kiện sẽ khác nhau tùy theo từng tiểu bang, nhưng nhìn chung, bạn cần chứng minh được hai điều:
- Sự hiện diện hợp pháp (Legal Presence): Bạn cần có các giấy tờ chứng minh bạn đang ở Mỹ một cách hợp pháp (ví dụ: visa, thẻ xanh, I-94).
- Cư trú tại tiểu bang (State Residency): Bạn cần chứng minh mình đang sinh sống tại tiểu bang nơi bạn nộp đơn (ví dụ: hóa đơn điện nước, hợp đồng thuê nhà có tên bạn).
Quy Trình 5 Bước để Xin Cấp Thẻ
Bước 1: Tìm Văn Phòng DMV và Đặt Lịch Hẹn
DMV (Department of Motor Vehicles) là tên gọi phổ biến, nhưng ở một số tiểu bang, nó có thể có tên khác như RMV hoặc MVD. Bước đầu tiên là tìm văn phòng gần bạn nhất và đặt lịch hẹn trực tuyến. Việc này sẽ giúp bạn tiết kiệm hàng giờ chờ đợi.
Bước 2: Chuẩn Bị Hồ Sơ (Cực Kỳ Quan Trọng)
Đây là bước quan trọng nhất và thường gây nhầm lẫn nhất. Hầu hết các tiểu bang sử dụng một hệ thống tính điểm (ví dụ: "6 Points of ID" ở New Jersey) để xác minh danh tính của bạn. Bạn cần cung cấp một bộ sưu tập các giấy tờ gốc để đạt đủ số điểm yêu cầu.
Các giấy tờ phổ biến bạn sẽ cần chuẩn bị bao gồm:
- Giấy tờ chính (Primary ID): Hộ chiếu, Thẻ Thường Trú (Thẻ Xanh).
- Giấy tờ phụ (Secondary ID): Thẻ An Sinh Xã Hội (SSN), Mẫu I-94.
- Bằng chứng địa chỉ (Proof of Address):
- Hợp đồng thuê nhà.
- Hóa đơn điện, nước, gas, hoặc internet (thường phải trong vòng 60-90 ngày gần nhất).
- Sao kê ngân hàng (Bank statement).
Lời khuyên: Hãy truy cập trang web của DMV tiểu bang bạn và tìm danh sách chính xác các giấy tờ được chấp nhận. Chuẩn bị dư giấy tờ luôn tốt hơn là bị thiếu và phải quay về.
Bước 3: Vượt Qua Bài Thi Lý Thuyết (Written Test)
Chỉ áp dụng cho Bằng Lái Xe.
Bạn sẽ phải làm một bài thi trắc nghiệm trên máy tính về luật giao thông của tiểu bang.
- Tài liệu ôn thi: DMV cung cấp một cuốn sổ tay luật giao thông (Driver's Manual) hoàn toàn miễn phí trên trang web của họ. Hãy đọc kỹ cuốn sổ tay này. Nhiều tiểu bang cũng cung cấp tài liệu bằng tiếng Việt.
- Thi thử: Có rất nhiều trang web và ứng dụng cho phép bạn làm các bài thi thử miễn phí. Đây là cách ôn tập hiệu quả nhất.
Bước 4: Kiểm Tra Thị Lực (Vision Test)
Một nhân viên DMV sẽ yêu cầu bạn nhìn vào một máy và đọc các dòng chữ hoặc ký hiệu để đảm bảo thị lực của bạn đủ tiêu chuẩn để lái xe an toàn.
Bước 5: Vượt Qua Bài Thi Thực Hành (Road Test)
Chỉ áp dụng cho Bằng Lái Xe.
Đây là bài kiểm tra cuối cùng. Một giám khảo sẽ ngồi cùng xe và đánh giá kỹ năng lái xe thực tế của bạn, bao gồm các thao tác như rẽ, dừng, đỗ xe song song (parallel parking), và lái xe trên đường phố.
Lời khuyên: Nếu bạn không tự tin, hãy cân nhắc thuê một vài giờ học với một trường dạy lái xe chuyên nghiệp. Họ sẽ dạy bạn chính xác những gì giám khảo muốn thấy.
REAL ID là gì?
Khi làm thẻ, bạn sẽ thấy tùy chọn làm thẻ theo chuẩn REAL ID. Đây là một tiêu chuẩn an ninh của liên bang. Một thẻ ID hoặc bằng lái xe theo chuẩn REAL ID sẽ có một ngôi sao trên đó. Bắt đầu từ tháng 5 năm 2025, bạn sẽ cần một thẻ REAL ID để có thể bay các chuyến bay nội địa tại Mỹ. Hãy luôn chọn làm thẻ theo chuẩn này.
Việc làm thẻ ID hay bằng lái xe có thể là một thử thách hành chính, nhưng nó là một cột mốc cực kỳ quan trọng. Nó không chỉ là một tấm thẻ nhựa—nó là bằng chứng cho sự hiện diện của bạn, là chìa khóa cho sự độc lập, và là một bước tiến lớn trên con đường xây dựng cuộc sống mới của bạn tại Mỹ.
